Nicotinamide reduceert het risico van non-melanoma huidkanker met 23%
Een Australische studie gepresenteerd tijdens de ASCO 2015 toont aan dat de simpele orale toediening van nicotinamide, een vorm van vitamine B3 resulteert in een significante reductie van het percentage nieuwe huidtumoren bij patiënten met een hoog risico op dergelijke tumoren. Uit de fase 3 Oral Nicotinamide to Reduce Actinic Cancer (ONTRAC) studie bleek dat twee tabletten nicotinamide per dag de incidentie op non-melanoma huidkanker (non-melanoma skin cancer, NMSC) reduceerde met 23%.
Ondanks uitvoerige bewustmakende campagnes naar het publiek, blijft excessieve blootstelling aan de zon de belangrijkste oorzaak van NMSC. Nicotinamide versterkt het DNA herstelmechanisme en voorkomt cutane immunosuppressie na blootstelling aan ultraviolette straling. Daarnaast werd aangetoond dat het de fotocarcinogenese reduceert bij muizen. Uit fase II data bleek dat het zorgt voor een reductie van de incidentie van NMSC.
In de gepresenteerde studie werden 386 Australische patiënten, die in de laatste 5 jaar twee of meer NMSCs hadden gehad (gemiddeld: 8, hoog-risico groep), gerandomiseerd tussen tweemaal daags oraal 500 mg nicotinamide of placebo gedurende een periode van 12 maanden. “Deze studiepopulatie vormt een goede reflectie van de patiënten die zich doorgaans voordoen in een huidkankerkliniek”, aldus de onderzoekers. De mediane leeftijd van de geïncludeerde patiënten was 66 jaar en twee derde (63%) van de patiënten was man. De meeste patiënten in de studie vertoonden verschillende co-morbiditeiten zoals hartproblemen, arthritis, hoge bloeddruk, chronische longkanker, enz. Het primaire eindpunt van de studie was het aantal nieuwe NMSCs na 12 maanden behandelen, terwijl de secundaire eindpunten bestonden uit de incidentie van plaveiselcelcarcinoma, van basaalcelcarcinoma en van actinische keratose. Elke 3 maanden werd de huid van de deelnemers geëxamineerd door een dermatoloog.
De gemiddelde incidentie van NMSC bleek significant lager te zijn bij patiënten die nicotinamide kregen toegediend (1,77) dan die bij patiënten in de placebo-arm (2,42). Dit vertaalt zich in een relatieve risicoreductie met nicotinamide van 23% (p= 0,02). De incidentie van actinische keratose in de nicotinamide-arm was na 3 maanden therapie gereduceerd met 11%, na 9 maanden therapie met 20% (P < 0,0001) en na 12 maanden met 13% (P < 0,005). Indien de patiënten na 12 maanden de behandeling staakten, verdween het effect van nicotinamide weer. De grootte van het preventieve effect van nicotinamide op huidlaesies was vergelijkbaar voor wat betreft de toepassing bij basaalcelcarcinoom en plaveiselcelcarcinoom, de twee meest voorkomende vormen van NMSC.
In tegenstelling tot nicotinezuur, een andere vorm van vitamine B3, is nicotinamide niet geassocieerd met bijwerkingen als hoofdpijn, opvliegers en een verlaagde bloeddruk. In de gepresenteerde studie werd geen enkele ernstige bijwerking gerapporteerd.
Samengevat toont deze studie aan dat nicotinamide het risico op NMSC significant reduceert bij patiënten met een hoog risico op dergelijke tumoren en goed wordt verdragen. Nicotinamide is een goedkoop middel dat vrij verkrijgbaar is in de apotheek. Momenteel worden nieuwe studies gepland die de rol van nicotinamide verder onderzoeken in de preventie van huidtumoren bij patiënten met een onderdrukt immuunsysteem (zoals patiënten die een orgaantransplantatie ondergingen). Bij deze groep patiënten komen huidtumoren 50 keer vaker voor dan bij patiënten met een normaal functionerend immuunsysteem, aldus de onderzoekers. “Dit is het eerste wetenschappelijke bewijs, aldus de onderzoekers, dat de simpele toediening van een vitamine, gecombineerd met de gebruikelijke zonnebescherming, het optreden van huidkanker kan verminderen.”
Referentie
Martin AJ, Chen A, Choy B, et al. Oral nicotinamide to reduce actinic cancer: a phase 3 double-blind randomized controlled trial. Presented at ASCO 2015; Abstract #9000.
